استرس و تپش قلب
استرس و تپش قلب ارتباط تنگاتنگی با همدیگر دارند. چرا که استرس می تواند باعث تپش قلب شود. از طرفی هم تپش قلب شدید و مداوم می تواند استرس فرد را تا حدود زیادی افزایش دهد. تپش قلب در پاسخ به استرس یک واکنش طبیعی بدن است. در مواقع استرس، سیستم عصبی از نوع سمپاتیک فعال میشود که باعث افزایش ضربان قلب و ضربان خوندهی میشود. این واکنش به عنوان “جنگ و گریز” شناخته میشود و در برخی از موارد میتواند مفید باشد.
اما در بعضی از موارد، تپش قلب به علت استرس ممکن است به شکل نامتعادل و نامطلوبی رخ دهد. افزایش نگرانی و استرس بیش از حد میتواند منجر به افزایش فشار خون، تنش عضلاتی و افزایش ضربان قلب شود. در برخی از افراد، این وضعیت ممکن است به شکل اختلال استرسی مزمن مانند اضطراب یا اختلال استرس پساز سانحه (PTSD) ظاهر شود.
در صورتی که تپش قلب به طور مداوم و نامعمولی شدید باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند علل محتمل را بررسی کند و در صورت لزوم روشهای درمانی مناسب را تعیین کند. همچنین، روشهای مدیریت استرس مانند تمرین، روشهای تنفسی عمیق، ماساژ و روشهای آرامش بخش میتوانند به شما کمک کنند. برای یادگیری روش های کاهش و مدیریت استرس و تپش قلب ناشی از آن بهتر است این مقاله از تکین دارو را تا انتها بخوانید.
فهرست مطالب
- 1 علائم تپش قلب و استرس چیست؟
- 2 علت استرس و تپش قلب چیست؟
- 3 استرس و تپش قلب چه ارتباطی با همدیگر دارند؟
- 4 تپش قلب در اثر استرس چقدر طول می کشد؟
- 5 تشخیص افتراقی تپش قلب با تپش قلب استرسی
- 6 مدیریت و درمان استرس و تپش قلب
- 7 تمرینات ورزشی برای کاهش استرس و تپش قلب
- 8 سخن آخر در استرس و تپش قلب
- 9 سوالات متداول برای استرس و تپش قلب
علائم تپش قلب و استرس چیست؟
استرس به خودی خود ممکن است علائم زیادی داشته باشد. اما تپش قلب ناشی از استرس در برخی افراد می تواند منجر به علائم مشخصی شود، از جمله:
تپش قلب سریع: زمانی که شما تحت تأثیر استرس قرار میگیرید، سیستم عصبی سمپاتیک فعال میشود و باعث افزایش ضربان قلب میشود. به همین دلیل، ممکن است ضربان قلب شما سریعتر از حالت طبیعی به نظر برسد.
تپش قلب نامنظم: در بعضی موارد، استرس میتواند باعث تغییر در الگوی ضربان قلب شود و باعث تپش نامنظم قلب گردد. در این شرایط از استرس و تپش قلب ممکن است احساس کنید که ضربان قلبتان از ریتم خارج شده است یا به طور نامنظم کار میکند.
احساس بال زدن قلب: برخی افراد در هنگام تحریک استرسی، ممکن است احساس بال بال زدن قلب در قفسه سینه خود را تجربه کنند. این احساس میتواند به دلیل افزایش ضربان قلب یا احساس نامطلوب در قفسه سینه ناشی از استرس و تپش قلب باشد.
تپش شدید قلب: استرس میتواند باعث افزایش قدرت و شدت تپش قلب شود. به عبارت دیگر، شما ممکن است احساس کنید که قلبتان بسیار قوی و شدید میکوبد و حتی ضربان قلبتان را در گوش خود حس کنید.
این علائم بیانگر واکنش طبیعی بدن به استرس هستند و در اکثر موارد نیاز به درمان خاصی ندارند. اما اگر این علائم برای شما مزاحم و نگرانکننده هستند و یا باعث ایجاد ناراحتی شدید میشوند، بهتر است برای تشخیص علت اصلی استرس و تپش قلب خود با پزشک مشورت کنید.
علت استرس و تپش قلب چیست؟
استرس، باعث تپش قلب میشود. چون وقتی ما تحت تأثیر استرس قرار میگیریم، سیستم عصبی سمپاتیک بدن بهطور طبیعی فعال میشود. این سیستم مسئول برانگیختگی و استرس است و در برخی وضعیتها، مثل مواجهه با خطر یا تهدید، فعال میشود.
در صورت فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک، سیگنالهای عصبی به قلب فرستاده میشود تا ضربان قلب را افزایش دهد. این سیگنالها باعث افزایش فرکانس و قدرت انقباضات قلبی و تپش قلب بیشتر می شوند.
- در اثر فعال شدن سیستم عصبی به علت استرس، ضربان قلب بالا میرود.
علاوه بر این، استرس میتواند باعث افزایش ترشح هورمونهای استرسی مانند آدرنالین (ادرنالین) و کورتیزول شود. این هورمونها بر روی قلب تاثیر گذاشته و باعث افزایش ضربان قلب و افزایش قدرت انقباضات آن میشوند.
در کل، در پاسخ به استرس، سیستم عصبی و هورمونهای مختلف بدن درگیر میشوند و به منظور آمادگی بدن برای مواجهه با وضعیت استرسی، ضربان قلب افزایش مییابد. این پاسخ طبیعی بدن به استرس است و به عنوان یک مکانیزم حفاظتی عمل میکند.
استرس و تپش قلب چه ارتباطی با همدیگر دارند؟
استرس و تپش قلب به طور مستقیم به یکدیگر وابسته هستند و تأثیرات متقابلی بر یکدیگر دارند. تپش قلب ناشی از استرس ممکن است تأثیرات زیر را داشته باشد:
افزایش ضربان قلب: استرس باعث فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک و ترشح هورمونهای استرسی و افزایش ضربان قلب میشود. این افزایش ضربان قلب به خوبی نشان میدهد که بدن در حال مبارزه با استرس و تهدید است. این تغییر در ضربان قلب میتواند انرژی بیشتری را به بدن ارسال کند و آمادگی بدن را برای مقابله با وضعیت استرسی افزایش دهد.
افزایش قدرت انقباض قلب: تپش قلب شدیدتری که در شرایط استرسی رخ میدهد، باعث افزایش قدرت انقباضات قلبی میشود. این انقباضات قویتر به نوبه خود منجر به ضخامت بیشتر عضله قلب میشود و عملکرد بهتر آن را فراهم میکند. این میتواند بهبود عملکرد قلبی در شرایط استرسی فراهم کند.
توزیع خون: تپش قلب سریعتر و شدیدتر میتواند باعث تغییر در توزیع خون در بدن شود. در شرایط استرسی، بدن به سمت تامین انرژی برای عضلات و افزایش آمادگی فیزیکی متمرکز میشود. بنابراین، خون به سمت ماهیچهها و اعضای مهم مانند عضلات و مغز هدایت میشود و این میتواند عملکرد فیزیکی و شناختی در مواجهه با استرس را بهبود بخشد.
در کل، تپش قلب ناشی از استرس، بهبود قابل توجهی در واکنش بدن به وضعیت استرسی ایجاد میکند. این تغییرات قلبی و عروقی به بدن امکان میدهند تا با شرایط استرسی بهتر سازگار شده و باعث آمادهسازی بدن برای مواجهه با وضعیتهای استرسی شوند.
تپش قلب در اثر استرس چقدر طول می کشد؟
در بسیاری از موارد تپش قلب ناشی از استرس به طور موقتی است و به سرعت تمام میشود. وقتی بدن با استرس مواجه میشود، سیستم عصبی سمپاتیک فعال میشود و هورمونهای استرسی مانند آدرنالین را آزاد میکند که به افزایش ضربان قلب منجر میشوند. اما پس از اتمام موقت استرس، سیستم عصبی مرکزی برای بهبود وضعیت به حالت طبیعی خود بازمیگردد و تپش قلب به طبعی خود برمیگردد.
با این حال، در برخی موارد تپش قلب مکرر و مزمن ناشی از استرس ممکن است نشانهای از اختلال استرسی باشد. اختلالات استرسی میتوانند عوارض جدی بر روی سلامت روانی و فیزیکی فرد داشته باشند و نیاز به تشخیص و درمان دارند.
مدت زمانی که تپش قلب در اثر استرس ادامه دارد، به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. در بسیاری از موارد، تپش قلب و استرس به طور موقتی است و پس از کاهش استرس، ضربان قلب به طبعی خود باز میگردد.
اما در مواردی ممکن است تپش قلب به علت استرس مزمن داشته باشد. به عنوان مثال، در صورتی که فرد در معرض استرس مزمن قرار داشته باشد، مانند مشکلات مالی مداوم، منازعات خانوادگی، فشار کاری شدید و غیره، تپش قلب هم می تواند ادامه پیدا کند که این وضعیت خطرناک است. برای همین، در صورت بروز استرس و تپش قلب مداوم بهتر است به دنبال درمان وضعیت خود باشید.
تشخیص افتراقی تپش قلب با تپش قلب استرسی
تپش قلب ممکن است به علل مختلفی از جمله فعالیت بدنی، تغییرات در فشار خون، مصرف مواد محرک، بیماریهای قلبی و غیره رخ دهد.
این عوامل میتوانند تپش قلب را به شکلهای متفاوتی تحریک کنند که ممکن است با تپش قلب استرسی اشتباه گرفته شوند. برخی از انواع تپش قلب دیگر، عبارتند از:
تپش قلب ورزشی
هنگامی که شما به طور فیزیکی فعال هستید و ورزش میکنید، تپش قلب شما افزایش مییابد. این تپش قلب ورزشی معمولاً ناشی از نیاز بدن به عرضه بیشتر اکسیژن و نیروی عضلانی است و بعد از اتمام فعالیت ورزشی به طبعی خود بازمیگردد.
تپش قلب ناشی از مصرف مواد محرک
مصرف مواد مانند قهوه، چای، نیکوتین (از سیگار) و محصولات دیگر محرک سیستم عصبی مرکزی و قلب را تحریک میکند و میتواند باعث تپش قلب سریع و نامتعادل شود.
تپش قلب ناشی از اختلالات قلبی
برخی از بیماریهای قلبی مانند آریتمیها (اختلالات ریتم قلب)، تنگی عروق کرونری (کاهش عرضه خون به عضله قلب) و سایر اختلالات قلبی میتوانند باعث تغییر در ضربان قلب شوند و تپشهای نامعمول ایجاد کنند.
تپش قلب ناشی از تغییرات فشار خون
تغییرات ناگهانی فشار خون میتواند تپش قلب را تحریک کند. افزایش فشار خون (هیپرتانسیون) یا کاهش فشار خون (هیپوتانسیون) میتواند باعث تپش قلب نامتعادل شود.
این فقط چند نمونه از انواع تپش قلب جدا از استرس و تپش قلب هستند که ممکن است با تپش قلب استرسی اشتباه گرفته شوند. در هر صورت، در صورتی که با تپش قلب نامعمول و نگران کننده روبرو شدید، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید تا برای تشخیص دقیق تر و در صورت لزوم، بررسیهای تکمیلی انجام شود.
مدیریت و درمان استرس و تپش قلب
راهکارهای بسیار زیادی برای مدیریت استرس و تپش قلب ناشی از آن وجود دارد. در مرحله اول، می توانید تکنیک های خود مدیریتی را برای کمک به کاهش شدت تپش قلب ناشی از استرس امتحان کنید.
درمان استرس و تپش قلب به شکلهای مختلفی انجام میشود، که شامل روشهای غیردارویی و روشهای دارویی میشود، برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
روشهای غیردارویی
- روشهای آرامش و تنفس: تمرینهای تنفس عمیق و آرامش، مانند تمرکز بر نفس، مدیتیشن و یوگا، میتوانند به کاهش استرس و تپش قلب کمک کنند.
- بیوفیدبک: این روش به شما کمک میکند تا با کنترل عوارض فیزیکی خود، مانند تنش عضلانی و تنفس سریع، به طور فعال استرس را کاهش دهید.
- ماساژ درمانی: ماساژ میتواند عوارض جسمانی استرس را کاهش داده و به آرامش و راحتی کمک کند.
- تمرینات ورزشی: فعالیتهای ورزشی متنوعی مانند دویدن، پیادهروی، شنا و تمرینات استقامتی میتوانند به کاهش استرس و بهبود قلب کمک کنند.
روشهای دارویی
در صورت لزوم، پزشک ممکن است داروهای ضداضطراب یا ضداسترس تجویز کند. این داروها معمولاً برای مدت کوتاه زمانی پیشنهاد میشوند و معمولاً در کنار روشهای غیردارویی استفاده میشوند.
برخی داروهای ضدآریتمی (مانند بتابلاکرها و آنتیآریتمیکها) ممکن است در مواردی که تپش قلب نامتعادل و ناشی از اختلالات قلبی است، تجویز شوند.
برخی از نمونههای داروهای استرس و تپش قلب | نوع |
مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs) | نوعی داروی ضد افسردگی |
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) | داروهای ضد افسردگی |
بنزودیازپین | گروهی از داروها با اثر آرام بخش |
پرگابالین | دارویی با اثر آرام بخش که گاهی برای درمان استرس و مشکلات خواب استفاده می شود. |
بتا بلوکرها | داروهایی که معمولاً برای کنترل ضربان قلب یا فشار خون بالا استفاده می شوند. |
بوسپیرون | گاهی برای درمان استرس عمومی یا افسردگی استفاده می شود. |
موکلوبماید | دارویی که اغلب به عنوان یک درمان ثانویه و بیشتر برای اختلال عاطفی فصلی (SAD) تجویز می شود.
|
بسیاری از این داروها مدتی طول می کشد تا اثر کامل خودشان را نشان دهند. مصرف آنها باید به تدریج شروع و متوقف شوند. حتی مصرف برخی از آنها ممکن است با بروز عوارضی همراه باشد. این در حالی است که برخی از داروهای نوین برای درمان استرس و تپش قلب در تکین دارو ممکن است عوارض کمتری داشته باشند. پس برای اطلاع از این راهکارهای درمانی جدید با کارشناسان تکین دارو تماس بگیرید.
روان درمانی
روان درمانی و مشاوره میتواند به شما کمک کند تا با مدیریت استرس، افکار ناخواسته و الگوهای نامناسب روبرو شوید. این روشها ممکن است شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان رفتاری شناختی، مدیریت استرس و روشهای دیگر باشند.
مهم است که با پزشک خود در مورد علائم و شدت استرس و تپش قلب خود صحبت کنید تا بتوانید بهترین روشهای مدیریت و درمان را برای شرایط خاص خود دریافت کنید. همچنین، تغییرات در سبک ززندگی مانند تغذیه سالم، ورزش منظم، استراحت کافی و مدیریت بهینه استرس نیز میتوانند بهبود در کنترل استرس و تپش قلب شما داشته باشند.
تمرینات ورزشی برای کاهش استرس و تپش قلب
تمرینات ورزشی میتوانند به شکل مؤثری در کاهش استرس و تپش قلب کمک کنند. به طور مثال، پیادهروی ساده در فضای باز یا حتی در داخل ساختمان میتواند به شما کمک کند تا استرس را کاهش دهید و قلب خود را بهبود بخشید. سعی کنید روزانه حداقل 30 دقیقه پیادهروی کنید.
حتی دویدن یک فعالیت ورزشی بسیار مؤثر برای کاهش استرس و تقویت قلب است. شروع کنید با دویدن به میزانی که منجر به ناراحتی و اذیت شما نشود و سپس به تدریج میزان زمان و شدت را افزایش دهید.
شنا یک فعالیت ورزشی کامل بدن است که به شما کمک میکند عضلات را تقویت کنید و استرس را کاهش دهید.
همچنین تمرینهای استقامتی مانند دوچرخه سواری، پیادهروی سریع، اسکیت، ورزشهای گروهی مانند آئروبیک و زومبا میتوانند به شما کمک کنند استرس را کاهش دهید و نظام قلبی-عروقی خود را بهبود بخشید.
برای کاهش استرس و تپش قلب، تمرینات یوگا و مدیتیشن مهارتهای تنفس عمیق را امتحان کنید. چرا که آرامش روحی و تمرکز ذهنی را تقویت میکنند. این تمرینات میتوانند به کاهش استرس و تپش قلب کمک کنند.
مهم است که هر تمرین ورزشی را با توجه به وضعیت فیزیکی خود انتخاب کنید و پیش از هر تغییری در برنامه ورزشی خود با پزشک خود مشاوره کنید. همچنین، توصیه میشود به میزان مناسبی استراحت و خواب کافی داشته باشید و همراه با ورزش، رژیم غذایی سالم و مناسبی را رعایت کنید.
سخن آخر در استرس و تپش قلب
استرس یکی از عوامل شایعی است که تپش قلب را به همراه دارد. بسیاری از افراد تنها در شرایط استرسزا خاص تپش قلب را تجربه میکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تپش قلب را به صورت مکرر تجربه کنند. در صورتی که علائم شما نگرانکننده است و با درد قفسه سینه، مشکل تنفسی یا سرگیجه همراه است، باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
برای مدیریت استرس و تپش قلب موقت، میتوانید از تکنیکهای آرامش استفاده کنید. این تکنیکها میتوانند در لحظه ضربان قلب شما را کاهش دهند. همچنین، در صورتی که تپش قلب ناشی از استرس مزمن است، درمان مناسب و مدیریت استرس میتواند کمک کننده باشد.
اگر درمانهای غیرپزشکی علائم شما را تسکین نمیدهند در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید. همواره مهم است که در مورد هرگونه تغییر نگرانکننده در تپش قلب خود با پزشک خود مشورت کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید. ضمن اینکه می توانید برای برای درمان استرس و تپش قلب ناشی از آن با کارشناسان تکین دارو و شناخت راهکارهای جدید آن مشورت کنید.
سوالات متداول برای استرس و تپش قلب
تپش قلب استرسی چیست؟
تپش قلب استرسی به معنای افزایش ضربان قلب در پاسخ به استرس و نگرانی میباشد. وقتی بدن در مواجهه با موقعیتهای استرس زا قرار میگیرد، سیستم عصبی خودمختار فعال میشود. این سیستم عصبی مسئول کنترل عملکردهای بدنی خودکار مانند ضربان قلب، تنفس و فشار خون است.
در واکنش به استرس، سیستم عصبی سمپاتیک فعال و باعث افزایش ضربان قلب میشود. این واکنش به منظور آماده سازی بدن برای مقابله با تهدیدات و مواجهه با موقعیتهای استرس زا است. سیستم عصبی سمپاتیک عملکردهایی مانند افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و افزایش آمادگی عضلات را تنظیم میکند.
تپش قلب استرسی معمولاً به موقعیتهایی اشاره دارد که استرس و نگرانی شدید را تجربه میکنید، مانند وقوع یک رویداد ناگوار، فشار کاری یا مشکلات شخصی. در برخی از موارد، این تپش قلب ممکن است نامتعادل و غیرطبیعی باشد و به عنوان یک علامت از اختلالات استرسی مانند اضطراب یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ظاهر شود.
آیا تپش قلب ناشی از استرس خطرناک است؟
تپش قلب ناشی از استرس خطرناک نیست و معمولاً پس از کاهش استرس و بازگشت به وضعیت طبیعی بدن از بین میرود. اما در برخی موارد نادر، تپش قلب ممکن است نشانهای از مشکلات جدی سلامتی باشد.
در صورتی که تپش قلب همراه با علائم دیگر نظیر درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی شدید، سرگیجه یا گیجی، تهوع یا استفراغ، احساس ناراحتی شدید یا سرفه خونی داشتید، بهتر است فوراً یا به مرکز اورژانس مراجعه کنید. این علائم میتوانند نشانههای مشکلات قلبی جدی باشند و نیاز به ارزیابی و درمان فوری داشته باشند.
استرس و تپش قلب چقدر شایع است؟
تپش قلب ناشی از استرس بسیار شایع است و اکثر افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار تپش قلب استرسی را تجربه میکنند.