استرس عاطفی چیست ؟
استرس عاطفی بخشی از روال عادی زندگی روزمره ما است که همه ما ممکن است آن را تجربه کنیم. اگر چه این استرس، گاهی مفید و گاهی مضر تشخیص داده می شود، اما راهکارهایی برای مقابله با آن وجود دارد.
استرس یک واکنش طبیعی به فشارهای روزمره زندگی است. نگرانی، ترس، خشم، غم و سایر احساسات نیز پاسخ‌های احساسی طبیعی ما به استرس هستند. همه این احساساتی که در خود تجربه می کنیم بخشی از زندگی هستند.
با این حال، اگر استرسی که زیربنای این احساسات است، در توانایی شما برای انجام کارهایی که می‌خواهید یا باید انجام دهید، اختلال ایجاد کند، ناسالم است. این استرس ناسالم نقش مهمی در افسردگی دارد و تحت عنوان استرس عاطفی شناخته می شود. بروز آن در برخی شرایط می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. پس برای شناخت این استرس از انواع استرس، بهتر است این مقاله از تکین دارو را تا انتها بخوانید.
فهرست مطالب
تاثیر استرس عاطفی بر سلامت روان
استرس در زندگی روزمره همه انسان ها به درجات مختلف وجود دارد. حتی بسیاری از استرس ها در زندگی اجتناب ناپذیر است، اما با این حال استرس در زندگی شما ناشی از هر مشکلی که باشد، باید سعی کنید که آن را کم اهمیت جلوه دهید. استرس می تواند باعث تغییرات فیزیکی، ذهنی یا رفتاری شود، بنابراین مهم است که علائم را بشناسید و اقداماتی را برای به حداقل رساندن اثرات آن انجام دهید.
مهمترین علائم استرس عاطفی که می توانند ابعاد مختلف زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از:
- احساس غرق شدن یا سرگیجه
- بیش از حد احساساتی عمل کردن
- مشکل در تصمیم گیری یا حل مشکلات
- مشکل در به خاطر سپردن یا پیگیری امور
- استفاده از الکل یا مواد مخدر برای تسکین علائم استرس یا فراموش کردن عوامل استرس زا
- اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث استرس می‌شوند، مانند حذف کلاس‌ها یا دوری از افراد خاص
تاثیر استرس عاطفی بر سلامت جسمانی
استرسی که احساس می کنید بیش از هر چیز بر خلق و خو و احساسات شما تأثیر می گذارد. همچنین استرس عاطفی به سلامت شما آسیب وارد می کند. استرس باعث می شود که غدد فوق کلیوی هورمون کورتیزول ترشح کنند. به این ترتیب سطح کورتیزول خون به سرعت افزایش می یابد. افزایش سطح کورتیزول باعث ایجاد انواع مشکلات سلامتی از جمله کاهش تراکم استخوان ها، افزایش وزن، فشار خون بالا و همچنین افزایش سطح کلسترول خون می شود.
از آنجایی که اثرات استرس مزمن بر سلامتی شما تأثیر می گذارد، بهتر است با علامت فیزیکی تنش عاطفی آشنا باشید. برخی از مهمترین علائم فیزیکی آن، عبارتند از:
- خستگی
- کمر درد مزمن
- درد شانه یا گردن
- فشار دادن مکرر فک
- افسردگی یا اضطراب
- سردرد تنشی یا میگرن
- تپش قلب یا درد قفسه سینه
- سرماخوردگی یا عفونت های مکرر
- خوابیدن بیشتر یا کمتر از حد معمول
- اختلالات گوارشی مانند اسهال یا یبوست
- تغییرات قابل توجه در عادات غذایی، با افزایش یا کاهش وزن
تاثیر استرس عاطفی بر کودکان چیست؟
کودکان اغلب آسیب‌پذیرترین افراد در برابر استرس عاطفی هستند که در طول و بعد از یک فاجعه (در سطح جامعه یا خانواده) به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در واقع بلایا وقایعی ناآشنا هستند که برای کودکان به راحتی قابل درک نیستند. به همین علت کودکان این وقایع را از نظر عاطفی گیج کننده و ترسناک می دانند. این مسائل در مجموع موجب احساس آشفتگی و در نتیجه استرس شدید در کودکان می شود. کودکان زمانی که تحت استرس هستند شکایت جسمانی متعددی دارند و کمتر به انجام کارهای مدرسه، کارهای خانه یا سایر مسئولیت ها علاقه نشان می دهند. برخی از علائم هشدار دهنده این استرس در کودکان عبارت است از:
- رفتارهای تهاجمی
- کناره گیری از گروه های بازی و دوستان
- رقابت بیشتر برای جلب توجه والدین و معلمان
- عدم تمایل به ترک خانه
- علاقه کمتری به انجان تکالیف مدرسه
- درگیری زیاد با همسالان یا والدین
- داشتن مشکل در تمرکز
چگونه اثرات استرس عاطفی را کاهش دهیم؟
هنگامی که استرس شدید عاطفی باعث بروز علائم فیزیکی می شود، بدن شما سعی می کند به شکل های مختلف آن را نشان دهد. شما باید در اولین قدم روش های موثری را برای از بین بردن استرس های زندگی خود و مدیریت موثر علائم بیاموزید. در ادامه متن چندین روش برای کمک به کاهش اثرات استرس های عاطفی آمده است:
اختصاص دادن زمانی برای خود
هیچ زندگی در این دنیا یکنواخت نیست. بنابراین کاملا طبیعی است که هر یک از ما زندگی پر فراز و نشیبی داریم. یک سبک زندگی پرمشغله بدون زمان کافی برای استراحت و تجدید قوا می تواند موجب افزایش سطح استرس عاطفی شود. برای بهره مندی از آرامش و کاهش اثرات استرس لزوماً نیازی به استراحت یک هفته ای نیست. حتی یک استراحت 15 دقیقه ای می تواند به تجدید قوا و افزایش انرژی شما کمک کند. بهترین کار این است که یک تایمر یا یک محدودیت زمانی مشخص برای استراحت خود تعیین کنید. به طور کلی با هر روشی که می شناسید برای خود کمی وقت بگذارید و با خودتان مهربان باشید. به عنوان مثال برای کاهش سطح استرس خود می توانید فعالیت های زیر را انجام دهید:
- بازی کنید، کتاب بخوانید یا یک دوش آرامبخش بگیرید.
- یک فیلم کمدی تماشا کنید، خنده می تواند استرس را کاهش دهد.
- مقداری از زمان خود را به انجام یک سرگرمی مورد علاقه، قدیمی یا جدید اختصاص دهید.
- پیاده روی کنید یا به انجام تمرینات یوگا بپردازید، فعالیت بدنی سطح هورمون کورتیزول را کاهش می دهد.
- تمرینات مدیتیشن یا خودآگاهی انجام بدهید. یا خیلی ساده چشمان خود را ببندید و فقط روی افکار مثبت تمرکز کنید.
- به یک موسیقی بی کلام و آرامبخش گوش دهید، آواز بخوانید یا پایکوبی کنید. احساس شادمانی و آوازخواندن که در اثر شنیدن موسیقی در شما ایجاد می شوند جزء عوامل شناخته شده برای کاهش استرس هستند.
تمرکز بر کیفیت خواب
استرس عاطفی می تواند در کمیت و کیفیت خواب شما اختلال ایجاد کند. عدم استراحت کافی باعث ایجاد یک چرخه معیوب و مستمر از تشدید عوامل استرس زا در زندگی شما می شود. اگر استرس موجب بروز اختلالات جدی در خواب و استراحت شما شده است، بهتر است به توصیه های زیر عمل کنید:
- برای کمک به تنظیم مجدد ریتم خواب سعی کنید هر شب سر ساعت مشخص به رختخواب بروید و هر روز سر ساعت مشخص از خواب بیدار شوید. 7 الی 8 ساعت خواب شبانه، زمان کافی و موثری است که می تواند به استراحت کافی، تجدید قوا و کاهش اثرات استرس کمک کند.
- یک روتین آرامش بخش قبل از خواب برای خود انتخاب کنید. به عنوان مثال یک دوش آب گرم، یک فنجان دمنوش، موسیقی بی کلام و یا مطالعه در زیر نور شمع از بهترین روتین های قبل از خواب هستند. یک برنامه روتین آرامبخش قبل از خواب به مغز شما یادآوری می کند که روز در حال اتمام است.
- در طول روز خوب آفتاب بگیرید. اما در شب لامپ های اضافه را خاموش کنید تا تولید ملاتونین، هورمون طبیعی خواب در بدن شما افزایش یابد.
- یک ساعت قبل از خواب از هیچ یک از وسایل الکترونیکی مانند موبایل یا لپ تاپ استفاده نکنید، نور آبی صفحه به مغز شما سیگنال می دهد که وقت بیدار شدن است.
یادداشت برداری
ژورنال نویسی یا یادداشت های روزانه تمرین پیاده کردن افکار و احساسات بر روی کاغذ است تا بتوانید آنها را واضح تر درک کنید. استفاده از این روش شما را تشویق می‌کند تا سرعت زندگی خود را کمی کاهش دهید و به آنچه در زندگی‌تان می‌گذرد و احساسات و واکنش‌هایتان به این اتفاقات فکر کنید. یادداشت های روزانه می تواند درونی ترین افکار شما را آشکار کند، در نتیجه می توانید به راحتی محرک های استرس عاطفی خود را شناسایی کنید و سپس آنها را با رفتارهایی که مثبت تر هستند جایگزین کنید. در واقع ژورنال نویسی راهی سالم و مثبت برای رویارویی با احساسات شما است. وقتی با احساسات خود روبرو می شوید، بهتر می توانید رفتارهای خود را تغییر دهید یا بهبود ببخشید. برای ژورنال نوبسی اقدامات زیر را انجام دهید:
- تجربه های عمیق شخصی خود را بدون هیچ گونه تحریف بر روی کاغذ بیاورید. این کار در خودآگاهی بیشتر به شما کمک می کند و باعث کاهش علائم استرس عاطفی در شما می شود.
- نکات مثبت زندگی خود را که نسبت به آن احساس قدردانی دارید، بنویسید. شکرگزاری با برانگیختن احساساسات مثبت همراه است و اثرات مضر استرس را در شما کاهش می دهد.
- یادداشت برداری یکی از بهترین روش ها برای شناخت محرک های استرس است. و از این طریق به مدیریت بهتر استرس و سلامت روان کمک می کند.
ماساژ با روغن‌های ضروری یا آروماتراپی
عصاره های گیاهی، اسانس ها و رایحه درمانی قرن ها است که به دلیل مزایای فراوان سلامتی مورد استفاده قرار می گیرند. این مزایا توسط تحقیقات علمی پشتیبانی می شود. عرقیات گیاهی چه به صورت موضعی و چه در آروماتراپی واکنش های شیمیایی مثبت در مغز ایجاد می کنند.
مولکول های معطر و سایر ترکیبات فعال گیاهی موجب تحریک گیرنده های مغز که مسئول یادآوری حافظه و احساسات هستند، می شوند. روغن‌های ضروری همچنین پاسخ‌های خودکار مغز را تحریک می کنند که این پاسخ ها باعث تنظیم ضربان قلب، فشار خون، پاسخ‌های گوارشی و سایر عملکردهای غیرارادی بدن می شوند. برخی از روغن های ضروری برای کاهش استرس عاطفی عبارتند از:
- اسطوخودوس
- گل سرخ
- یلانگ یلانگ
- ترنج
- کندر
- چوب صندل
- بابونه رومی
- نعنا هندی
استفاده از چای بابونه
بابونه یک نوشیدنی محبوب در بسیاری از فرهنگ ها به شمار می رود. چای بابونه با افزایش سطح ملاتونین و سروتونین در جریان خون به کاهش استرس عاطفی کمک می کند. ملاتونین و سروتونین از مهمترین انتقال دهنده های عصبی هستند و به کاهش اثرات استرس، تقویت سیستم ایمنی بدن و ارتقای سلامت قلب و عروق کمک می کنند. برخی دیگر از مزایای مهم چای بابونه عبارت است از:
- بهبود کیفیت خواب
- مقابله با التهاب و اسپاسم عضلانی
- محافظت از پوست
- کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان
- کنترل فشار خون بالا
- رفع ناراحتی های گوارشی
استفاده از سایر گیاهان دارویی
بابونه تنها چای گیاهی مفید برای کاهش اثرات منفی استرس عاطفی نیست. برخی از چای های گیاهی دیگر که می توانند در مدیریت اثرات استرس عاطفی به شما کمک کنند، عبارتند از:
- چای نعنا
- چای جینسینگ
- چای ریشه سنبل الطیب
- چای اسطوخودوس
- چای بادرنجبویه
- چای گل ساعتی
- چای سبز
با این حال حتما به این نکته مهم توجه کنید که چای های گیاهی با برخی داروها تداخل دارند. بنابراین اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید و یا دارو مصرف می کنید، بهتر است حتما قبل از استفاده از داروهای گیاهی یا مکمل غذایی حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
مدیریت استرس عاطفی برای سلامتی و رفاه شما ضروری است، اما کار ساده ای نیست. استفاده از راهکارهای بالا باعث کاهش اثرات استرس در شما می شود و برای داشتن یک احساس بهتر به شما کمک می کند.
سخن آخر برای استرس عاطفی
هنگامی که تحت استرس بیش از حد قرار دارید، نوع احساسات شما به خوبی آن را نشان می دهد. به عنوان مثال، احساس تحریک پذیری، ترس شدید و یا تغییرات غیر معمول در خلق و خو نشانه هایی از استرس هستند.
این استرس، که با عنوان تنش عاطفی یا فشار روانی نیز تعریف می شود، در میان افراد مشکلی بسیار شایع است. استرس بیش از حد باعث کاهش سطح سلامت جسمی و عاطفی می شود. اما با این حال راهکارهای زیادی وجود دارد که با کمک آن می توانید سطح استرس عاطفی خود را کاهش دهید. برای اطلاع از جدیدترین روش درمان تنش عاطفی با تکین دارو تماس بگیرید.
سوالات متداول در زمینه استرس عاطفی
آیا تغذیه می تواند به کاهش اثرات استرس عاطفی کمک کند؟
بله، رژیم غذایی مدیترانه ای که یکی از سالم ترین انواع تغذیه در دنیا است می تواند در ارتقاء سطح سلامت و بهبود اثرات تنش عاطفی به شما کمک کند.
آیا بین تنش عاطفی و افسردگی رابطه ای وجود دارد؟
بله، تنش عاطفی در صورتی که به مدت طولانی باقی بماند، حالت مزمن پیدا می کند و در نتیجه می تواند موجب بروز نشانه های افسردگی در شما شود.
