تعریف استرس و اضطراب چیست ؟

 استرس (stress)، به هر تغییر فیزیکی، عاطفی یا روانی که فشاری را بر انسان ایجاد می‌کند، اطلاق می‌شود. این پاسخ بدن به هرچیزی است که نیاز به توجه یا اقدام دارد. هر کسی تا حدی ممکن است در طول روز و فعالیت روزمره خود با استرس روبرو ‌شود، اما نحوه واکنش افراد به استرس می تواند تاثیر زیادی در مدیریت و پیشگیری از بروز عوارض آن داشته باشد.

در برخی مواقع، تغییر وضعیت می‌تواند بهترین راه برای مدیریت استرس باشد. اما گاهی اوقات، تغییر در نحوه واکنش به موقعیت نیز می‌تواند راهکاری مؤثرتری باشد. اما بررسی کلیه علائم و علل مربوط به استرس و راهکارهای درمانی آن می تواند از بروز عوارض استرس موثر باشند. برای همین ما در این مقاله از تکین دارو، سعی کرده ایم اطلاعات صفر تا صد مربوط به استرس و راهکارهای مقابله و درمان آن را مورد بررسی قرار دهیم.

شایع ترین علائم استرس

استرس ممکن است کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. هر دو این وضعیت می توانند منجر به بروز برخی علائم احتمالی شود، اما استرس مزمن می تواند به مرور زمان آسیب جدی به بدن وارد کند و اثرات طولانی مدت بر سلامتی داشته باشد. برخی از علائم رایج استرس عبارتند از:

• تغییرات در خلق و خو
• عرق و یا خیس شدن کف دست
• کاهش میل جنسی
• اسهال
• اختلال در خواب
• مشکلات گوارشی
• سرگیجه
• احساس اضطراب
• بیماری مکرر
• دندان قروچه
• سردرد
• کاهش انرژی و خستگی
• تنش عضلانی به خصوص در گردن و شانه ها
• دردهای جسمی
• افزایش ضربان قلب
• لرزیدن

اما بروز استرس مزمن ممکن است با برخی علائم جدی تر همراه باشد که تشخیص آنها به این سادگی نیست. برخی از نشانه های استرس مزمن عبارتند از:

• علائم روانشناختی مانند مشکل در تمرکز، نگرانی، اضطراب و مشکل در یادآوری
• علائم عاطفی مانند عصبانی بودن، عصبانی بودن، بد خلقی یا ناامیدی
• علائم فیزیکی مانند فشار خون بالا، تغییر وزن، سرماخوردگی یا عفونت های مکرر و تغییر در چرخه قاعدگی و میل جنسی
• علائم رفتاری مانند مراقبت ضعیف از خود، نداشتن زمان برای چیزهایی که از آنها لذت می برید، یا تکیه بر مواد مخدر و الکل برای مقابله

استرس در مقابل اضطراب

اکثر افراد علائم ناشی از استرس را با اضطراب اشتباه می گیرند. این در حالی است که خود بیماری استرس می تواند منجر به اضطراب شود. حتی  تجربه اضطراب می تواند مقابله با استرس را دشوارتر کند و باعث بروز عوارض جسمی و بیماری های دیگری شود.

استرس و اضطراب به عصبی شدن، بد خوابی، فشار خون بالا ، تنش عضلانی و نگرانی بیش از حد در افراد منجر می شود. اما با این حال، تفاوت هایی بین استرس و اضطراب وجود دارند. در بیشتر موارد، استرس ناشی از رویدادهای بیرونی است، در حالی که اضطراب ناشی از واکنش درونی شما به استرس است. استرس ممکن است به محض برطرف شدن تهدید یا موقعیت از بین برود، در حالی که اضطراب ممکن است حتی پس از از بین رفتن عامل استرس زا اصلی ادامه پیدا کند.

چرا استرس ایجاد می شود؟

عوامل بسیار زیادی ممکن است باعث بروز استرس در افراد شوند. برخی از علل اصلی استرس  شامل موارد مربوط به کار، امور مالی، روابط، فرزندپروری و ناراحتی های روزمره می شود.

استرس می تواند واکنش بدن را به یک تهدید یا خطر درک شدهتحریک کند . این واکنش به عنوان، پاسخ جنگ یا گریز در بدن شناخته می شود. در طی این واکنش، هورمون‌های خاصی مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می‌شوند. با ترشح این هورمون ها، احتمال افزایش ضربان قلب در بدن زیاد است. ضمن اینکه این تغییرات می تواند منجر به کاهش هضم در دستگاه گوارش، تغییر در جریان خون و اختلال در سایر عملکردهای عصبی خودمختار بدن شود و در نهایت باعث کاهش انرژی و بروز خستگی شود.

انواع استرس

بروز استرس در همه شرایط و موارد هم خطرناک و مضر نیست.  از طرفی هم، انواع استرس وجود دارند که برخی از آنها می تواند مزایایی را به همراه داشته باشد.

• استرس حاد: یک نوع استرس بسیار کوتاه مدت است که می تواند مثبت یا ناراحت کننده تر باشد. این همان نوع استرسی است که ما اغلب در زندگی روزمره خود آن را تجربه می کنیم.
• استرس مزمن: استرسی است که پایان ناپذیر و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد، مانند استرس یک ازدواج بد یا یک شغل بسیار سخت. استرس مزمن همچنین می تواند ناشی از تجربیات آسیب زا و ترومای دوران کودکی باشد.
• استرس حاد اپیزودیک: استرس حادی است که به نظر می رسد نسبت به سایر انواع استرس ها، شیوع بیشتری دارد. اما در برخی شرایط ممکن است باعث بروز ناراحتی و مشکلاتی در افراد شود.
• Eustress :  به عنوان یک نوع استرس مثبت شناخته می شود که می تواند با افزایش انرژی در افراد شود. Eustress با افزایش آدرنالین همراه است، مانند زمانی که در حال اسکی یا مسابقه برای رسیدن به یک نقطه پایان هستید.

عوارض استرس

بروز استرس می تواند با عوارض زیادی در بدن همراه باشد. حتی در شرایط مزمن می تواندزندگی روزمره افراد را تحت تاثیر قرار دهد و بر روابط بین فردی شما تأثیر بگذارد و تأثیرات مضری بر سلامت افراد داشته باشد.

زمانی که عوارض استرس بر بدن را بشناسید، تازه می توانید ارتباط بین ذهن و بدن و حتی رابطه بین بیماری های روانی با جسمی را درک کنید. احساس استرس در رابطه، پول یا موقعیت زندگی می تواند باعث ایجاد مشکلات جسمانی شود، حتی برعکس!

بروز بیماری های زمینه ای مانند فشار خون بالا ودیابت می تواند بر سطح استرس و سلامت روان شما نیز تأثیر بگذارند. هنگامی که مغز شما درجات بالایی از استرس را تجربه می کند ، بدن به آن واکنش نشان می دهد.

برای همین است که در برخی موارد بروز استرس حاد جدی، مانند درگیر شدن در یک بلای طبیعی یا وارد شدن به یک مشاجره لفظی، می تواند باعث حمله قلبی، آریتمی و حتی مرگ ناگهانی شود. با این حال، این شرایط بیشتر در افرادی رخ می دهد که قبلاً بیماری قلبی دارند.

استرس همچنین در برخی موارد ممکن است باعث بروز عوارض عاطفی شود. در حالی که برخی از استرس ها ممکن است باعث ایجاد احساسات خفیف اضطراب یا ناامیدی شوند. یا حتی استرس طولانی مدت نیز می تواند منجر به فرسودگی شغلی ، اختلالات اضطرابی و افسردگی شود. برخی از مهمترین عوارض احتمالی استرس، عبارتند از:

• چاقی
• دیابت
• ریزش مو
• بیماری قلبی
• پرکاری تیروئید
• اختلال عملکرد جنسی
• بیماری دندان و لثه
• زخم ها

درمان استرس

استرس به عنوان یک بیماری در نظر گرفته نمی شود. برای همین هیچ درمان مشخص و خاصی برای آن وجود ندارد. گزینه های مربوط به درمان استرس بیشتر به تغییر وضعیت، رشد مهارت‌های مدیریت استرس، اجرای تکنیک‌های آرام‌سازی، و درمان علائم یا شرایطی که ممکن است ناشی از استرس مزمن باشد، مربوط می شوند.  اما با این حال، پزشک ممکن است برای رفع علائم شما برخی راهکارهای درمانی را تجویز کند، از جمله:

• روان درمانی: برخی از روش های روان درمانی (درمان شناختی رفتاری (CBT) و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی) می توانند در تسکین علائم این وضعیت موثر باشند.
• دارو: تجویز دارو و قرص برای استرس، می تواند تاثیر زیادی در مدیریت علائم و درمان آن داشته باشد. چنین داروهایی ممکن است شامل داروهای خواب آور، ضد اسیدها، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب باشد.
• مصرف مکمل و روش های جایگزین: برخی از رویکردهای مکمل که ممکن است برای کاهش استرس نیز مفید باشند شامل طب سوزنی، رایحه درمانی، ماساژ، یوگا و مدیتیشن هستند. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که این تکنیک ها به تنهایی نمی توانند در رفع استرس موثر باشند.

راهکارهای مقابله با استرس

اگر چه راهکارهایی برای پیشگیری از بروز استرس وجود ندارد، اما با یادگیری برخی از تکنیک ها و روش ها به راحتی می توانید، استرس خود را کنترل کنید. باید یادبگیرید که استرس خود و عوامل موثر در بروز آن را بشناسید. این در حالی است که راهکارهای زیادی برای مدیریت اسرس وجود دارند. به طور مثال سعی کنید ورزش منظم داشته باشید. فعالیت بدنی تاثیر زیادی بر مغز و بدن شما دارد . چه از تای چی لذت ببرید و چه بخواهید دویدن را شروع کنید، ورزش استرس را کاهش می دهد و بسیاری از علائم مرتبط با بیماری روانی را بهبود می بخشد.

ذهن آگاهی را در زندگی خود تمرین کنید. ذهن آگاهی فقط چیزی نیست که هر روز 10 دقیقه تمرین کنید. باید تمام تکنیک های آرامش و تقویت آرام سازی خود را بشناسید و آنها را انجام دهید.

سخن آخر در راستای استرس

استرس در اکثز مواقع به عنوان حالتی از نگرانی یا تنش روانی ناشی از یک موقعیت دشوار تعریف می شود. استرس در برخی موارد می تواند مفید و موثر باشد. استرس یک واکنش طبیعی انسان است که ما را به مقابله با چالش ها و تهدیدهای زندگی مان ترغیب می کند. همه افراد تا حدودی استرس را تجربه می کنند. با این حال، روشی که به استرس واکنش نشان می دهیم،  ممکن است با سایر افراد متفاوت باشد.

راهکارهای درمانی مختلف برای استرس، فقط می توانند علائم آن را تسکین دهند. اما در برخی شرایط، استرس شدید نیاز به مصرف دارو و درمان های بیشتری دارد.این در حالی است که اکثر افراد از مصرف قرص برای درمان استرس خودداری می کنند. چون از عوارض احتمالی ترک دارو برای استرس می ترسند. اما برخی از قرص ها و داروها ممکن است هیچ گونه عوارض ترک مصرف نداشته باشند. برای اطلاع از این دارو های درمانی برای رفع استرس می توانید با تکین دارو تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا قرارگیری در شرایط سخت می تواند منجر به استرس شود؟

بله، طبیعی است که در موقعیت های چالش برانگیز مانند مصاحبه های شغلی، امتحانات مدرسه، حجم کاری غیرواقعی، شغل ناامن، یا درگیری با خانواده، دوستان یا همکاران، دچار استرس زیاد شویم. برای بسیاری از افراد، با بهبود شرایط یا زمانی که یاد می‌گیرند از نظر احساسی با موقعیت کنار بیایند، استرس به مرور زمان کاهش می‌یابد. استرس معمولاً در طول رویدادهایی مانند بحران های اقتصادی بزرگ، شیوع بیماری ها، بلایای طبیعی، جنگ و خشونت اجتماعی بیشتر می شود.

آیا همه افراد به استرس به طور یکسان پاسخ می دهند؟

نه، سبک های مقابله و علائم استرس از فردی به فرد دیگر متفاوت است. هر کسی ممکن است به سبک خاص به بروز استرس پاسخ دهد.

استرس چگونه بر بدن ما تأثیر می گذارد؟

استرس هم بر ذهن و هم بر جسم تأثیر می گذارد. بروز استرس در حد طبیعی مفید شناخته می شود. حتی می تواند به ما در انجام فعالیت های روزانه کمک کند. اما استرس بیش از حد می تواند باعث مشکلات جسمی و روحی شود. یادگیری نحوه کنار آمدن با استرس می تواند به ما کمک کند کمتر تحت فشار قرار بگیریم و از بروز مشکلات جسمی  روانی ناشی از استرس پیشگیری کنیم.